สวัสดีครับ ภาคีเครือข่าย
สำหรับจดหมายข่าวชุมชนคนลดผลกระทบจากการพนัน ฉบับพิเศษนี้ เป็นฉบับ ที่ให้ข้อมูลเพื่อประกอบการการให้ข้อคิดเห็นต่อ ร่างพระราชบัญญัติสำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาล พ.ศ…. ซึ่งสำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาลได้ยกร่าง ขึ้นมาและเข้าสู่กระบนการรับฟังความคิดเห็นผ่านช่องทางต่างๆ เพื่อรวบรวมข้อคิดเห็น ปรับปรุงและนำเสนอต่อ คณะรัฐมนตรี พิจารณาให้ความเห็นชอบ ก่อนที่จะเข้าสู่การพิจารณาของสภานิติบัญญัติต่อไป
สลากกินแบ่งรัฐบาล หรือที่ประชาชนส่วนใหญ่ เรียกกันว่า “ล๊อตเตอรี่” เป็นการพนันชนิดหนึ่ง ที่ มีกฎหมายเฉพาะ คือ พระราชบัญญัติสำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาล พ.ศ. 2517 โดย แยกการบริหารจัดการ ออกจาก พระราชบัญญัติการพนัน พ.ศ. 2478 ซึ่งกระทรวงมหาดไทย เป็นผู้ดูแล และจากงานสำรวจของศูนย์ศึกษาปัญหาการพนัน คณะเศรษฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ปี 2558 มีการประมาณการผู้ เล่นการพนัน(สลากกินแบ่งรัฐบาล ประมาณ 19.078 ล้านคน ในจำนวนนี้เป็นเด็กและเยาวชนประมาณ 1.38 ล้านคน และประมาณการวงเงินหมุนเวียนในการพนันสลากกินแบ่งรัฐบาลในปีที่ผ่านมาคือ 77,143 ล้านบาท นอกจากนั้น เราจะสังเกตเห็นว่า วันที่ 1 และ 16 ที่เป็นออกผลรางวัล ก็เป็นวันที่ คนไทยใช้เวลาการจดจ่อซื้อสลากกินแบ่งตามแหล่งเลขเด็ดต่างๆ จนในสถิติ คำค้น ของ Google พบว่า คำว่า เลขเด็ด หวย เป็นคำสำคัญลำดับต้นๆ ที่คนไทยค้นหา และรอลุ้นรางวัลในช่วงบ่าย
ในด้านการปรับปรุงแก้ไข กฎหมาย สำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาล มีการเสนอปรับแก้ไข ที่เรียกว่าปรับเล็ก คือปรับแก้และเพิ่มมาตรา โดยคง หลักส่วนใหญ่ ไว้ โดยสาระสำคัญก็ ประกอบไปด้วย 1) การปรับสัดส่วนเงินรายได้เข้ารัฐ 2)การห้ามจำหน่ายสลากกินแบ่งรัฐบาล ให้กับผู้ทีมีอายุต่ำว่า 20 ปี และการห้ามจำหน่ายในบริเวณรอบสถานศึกษา 3)การจัดตั้งกองทุนสลากกินแบ่งรัฐบาลเพื่อพัฒนาสังคม โดยมีวัตถุประสงค์หลักๆ เพื่อเป็นกลไกในการลดผลกระทบจากการพนัน และ 4) การมีบทลงโทษผู้ที่จำหน่ายสลากกินแบ่งรัฐบาลเกินกว่าราคาที่กำหนดไว้ โดยสำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาล ได้ทำช่องทางในการรับฟังความคิดเห็น และได้กำหนดระยะเวลาในการให้ข้อคิดเห็นต่อร่างพระราชบัญญัติฯ เพื่อนำไปพิจารณาปรับปรุงแก้ไข โดยสามารถ เข้าไปแสดงความคิดเห็น ได้ที่เว๊ปไซต์ ของ สำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาล
อย่างไรก็ตามในฉบับพิเศษนี้ เราก็นำความเห็นของ ภาคประชาสังคมที่ดำเนินการเฝ้าระวัง และติดตามนโยบายด้านการกำกับดูแลสลากกินแบ่งรัฐบาล ซึ่งวันนี้ ขอแนะนำ คุณธนากร คมกฤส เลขาธิการมูลนิธิรณรงค์หยุดพนัน ซึ่งจะมาให้มุมมอง ประเด็นที่สำคัญที่ร่างพระราชบัญญัติฉบับนี้ขาดไป และควรต้องเพิ่มเติมอะไรไปอีกบ้าง เพื่อให้ร่างกฎหมายมีความสมบูรณ์ ปกป้องเด็ก เยาวชน ลดผลกระทบจากการพนัน และให้การบริหารจัดการกิจการสลากกินแบ่งรัฐบาล มีความโปร่งใส ไม่เอาเปรียบผู้บริโภค
นอกจากนั้น ศูนย์ข้อมูลนโยบายสาธารณะ ก็มี งานศึกษาเกี่ยวกับ “แนวทางบริหารจัดการกองทุนและมาตรการป้องกันและลดผลกระทบจากการพนันที่ใช้รายได้จากสลากกินแบ่งรัฐบาล” โดย รณวิทย์ สิมะเสถียร หรือข้อมูลอื่นๆ จาก website ศูนย์ข้อมูลนโยบายสาธารณะเพื่อลดปัญหาจากการพนัน http://www.thainhf.org/icgp เพื่อให้ภาคีเครือข่ายมีข้อมูลอย่างรอบด้าน และสามารถให้ข้อคิดเห็นต่อร่างพระราชบัญญัติสำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาล พ.ศ…. ได้
ขอบคุณมากครับ
พงศ์ธร จันทรัศมี
ผู้จัดการศูนย์ข้อมูลนโยบายสาธารณะการลดปัญหาจากการพนัน
มูลนิธิสาธารณสุขแห่งชาติ
pongtorn@thainhf.org