มหาวิทยาลัยไทยหยุดพนัน

ข่าวนักศึกษาก่ออาชญากรรมเพื่อนำเงินไปจ่ายหนี้พนันฟุตบอลสะท้อนถึงปัญหาที่มีสาเหตุจากการเล่นพนันที่กำลังทวีความรุนแรงเพิ่มมากขึ้น โดยเฉพาะช่วงที่มีการแข่งขันฟุตบอลรายการใหญ่ๆ เช่น การแข่งขันฟุตบอลโลก การแข่งขันฟุตบอลยูโร เป็นต้น

ศูนย์ข้อมูลนโยบายสาธารณะเพื่อลดปัญหาจากการพนัน มูลนิธิสาธารณสุขแห่งชาติ ได้ลงพื้นที่ทำกิจกรรมร่วมกับนักศึกษา 9 สถาบัน ได้แก่ มหาวิทยาลัยรามคำแหง มหาวิทยาลัยบูรพา มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง มหาวิทยาลัยราชภัฎนครสวรรค์ มหาวิทยาลัยนครพนม มหาวิทยาลัยราชภัฎศรีสะเกษ มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ มหาวิทยาลัยราชภัฎสงขลา และมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี เพื่อขับเคลื่อนกิจกรรม “มหาวิทยาลัยไทยหยุดพนัน” มีวัตถุประสงค์คือ

1. เพื่อเสริมสร้างทักษะให้้กับนิสิตนักศึกษาในการจัดการปัญหาจากการพนัน

2. เพื่อสนับสนุนให้มหาวิทยาลัยพัฒนานโยบายต้านภัยการพนัน

3. เพื่อประสานความร่่วมมือเพื่อพัฒนาเครือข่ายฯ ผลักดันให้้สำนักงานคณะกรรมการอุดมศึกษามีมาตรการต้้านภัยการพนันในสถาบันอุดมศึกษา

 

การดำเนินกิจกรรม “จัดทำสื่อเพื่อให้ความรู้ การสำรวจสถานการณ์การพนันในมหาวิทยาลัย และการจัดกิจกรรมให้ความรู้กับนักศึกษาให้รู้เท่าทันการพนัน” ได้ข้อค้นพบที่น่าสนใจคือ นักศึกษาส่วนใหญ่ยอมรับว่าเคยเล่นการพนัน แต่ไม่มีใครยอมรับว่าติดการพนัน ทว่าหลังผ่านกระบวนการที่ทำให้นักศึกษารู้สึกปลอดภัย แล้วให้นักศึกษาทำ “แบบคัดกรองการติดการพนัน” พบว่า ร้อยละ 4-5 ของนักศึกษาที่เข้าร่วมกิจกรรมได้คะแนนอยู่ในเกณฑ์ที่แสดงแนวโน้มว่าจะมีปัญหาจากการเล่นการพนัน และการสัมภาษณ์นักศึกษากลุ่มนี้ทำให้ทราบถึงพฤติกรรมการเล่นพนัน ดังนี้

• ทุกคนเล่นการพนันแบบจริงจัง บางคนเป็นเจ้ามือพนันหรือคนเดินโพยด้วย

• ส่วนใหญ่มีคนในครอบครัวเล่นการพนันอย่างจริงจัง บางครอบครัวเป็นเจ้ามือพนันหรือคนเดินโพยด้วย

• วงเงินที่ใช้ในการเล่นการพนันต่อครั้งไม่เยอะ แต่มีความถี่ในการเล่นบ่อยๆ

• มักจะ “จดจำได้” เฉพาะจำนวนเงินที่เล่นได้ แต่จะ “ไม่จดจำ” จำนวนเงินที่เสียไปกับการพนัน

ส่วนการจัดกิจกรรม “เสียงนิสิตนักศึกษาต่อการจัดการปัญหาจากการพนัน” โดยให้นักศึกษาแสดงบทบาทสมมติเป็นผู้กำหนดนโยบายกลุ่มหนึ่ง และเจ้ามือพนันอีกกลุ่มหนึ่ง พบว่า

กลุ่มนักศึกษาที่แสดงบทบาทเป็นเจ้ามือพนัน นำเสนอกลยุทธ์โน้มน้าวใจที่ตรงจุดและตรงกับโปรโมชั่นที่มีอยู่จริง ซึ่งมีแนวทางหรือรูปแบบการเชิญชวนที่หลากหลายแสดงว่าเคยมีประสบการณ์การเล่นพนัน หรือเคยสัมผัสกับสภาพแวดล้อมรอบมหาวิทยาลัยที่มีโต๊ะบอลหรือเห็นโฆษณาการพนันออนไลน์

กลุ่มนักศึกษาที่แสดงบทบาทเป็นผู้กำหนดนโยบาย นำเสนอการจัดการปัญหาการพนันในทิศทางเดียวกับการเสนอข่าวการพนันที่รับรู้ผ่านสื่อต่างๆ เช่น การแก้ไขกฎหมายการพนัน เจ้าหน้าที่ตำรวจบังคับใช้กฎหมายอย่างเข้มงวด มหาวิทยาลัยควรมีแผนป้องกันภัยพนันร่วมกับเจ้าหน้าที่ตำรวจ มีมาตรการที่เข้มงวดห้ามเล่นการพนันในหอพัก หน่วยงานที่เกี่ยวข้องปิดกั้นเว็บไซต์พนันออนไลน์ การจัดกิจกรรมให้ความรู้ ทักษะการรู้เท่าทันผลกระทบจากการพนัน เป็นต้น

ข้อค้นพบจากการดำเนินกิจกรรมเป็นเครื่องยืนยันว่า “แบบคัดกรองการติดการพนัน ” สามารถใช้เป็นเครื่องมือคัดกรองผู้ติดการพนันได้จริง สิ่งที่ศูนย์ข้อมูลนโยบายสาธารณะเพื่อลดปัญหาจากการพนันจะต้องดำเนินการและขยายผลในระยะต่อไปคือ การพัฒนาชุดความรู้เกี่ยวกับแนวทางการลดผลกระทบจากการพนัน และขยายผลสู่การเสริมสร้างความรู้ความเข้าใจให้กับนักศึกษาโดยเร็ว

นอกจากกิจกรรมมหาวิทยาลัยไทยหยุดพนัน ซึ่งอาศัยพลังนักศึกษาไทยนำขบวนหยุดพนัน แล้วฝ่ายบริหารของสถาบันอุดมศึกษาและภาคส่วนต่างที่เกี่ยวข้องควรตระหนักถึงปัญหาและมีมาตรการที่จะป้องกันนักศึกษาไม่ให้เป็นเหยื่อของการเล่นการพนัน อันจะเป็นการลดปัญหาอาชญากรรมที่มีสาเหตุมาจากการเป็นหนี้พนัน ดังนี้

1. สถาบันอุดมศึกษา ควรมีการศึกษาถึงสถานการณ์การพนันของนักศึกษาในมหาวิทยาลัย และพัฒนาเครื่องมือคัดกรองนักศึกษากลุ่มเสี่ยงจากการพนันควบคู่ไปกับปัจจัยเสี่ยงอื่นๆ

2. สถาบันอุดมศึกษา ควรส่งเสริมหลักสูตรเสริมทักษะรู้เท่าทันการพนัน ควบคู่ไปกับอบายมุขต่างๆ เพื่อให้นักศึกษามีภูมิคุ้มกันสำหรับการรับมือกับธุรกิจการพนันและอบายมุขต่างๆ ได้

3. สถาบันอุดมศึกษา ควรพัฒนาศูนย์ให้คำปรึกษาแนะนำปัญหาปัจจัยเสี่ยงและ

การเพื่อเป็นที่พึ่งและให้คำแนะนำกับนักศึกษาเมื่อต้องเผชิญกับปัญหาจากการพนัน

4. สำนักงานรับรองมาตรฐานและประเมินคุณภาพการศึกษา (สมศ.) ควรกำหนดหลักเกณฑ์การรับรองมาตรฐานการศึกษาสำหรับสถาบันอุมศึกษาในเรื่องการป้องกันภัยจากการพนันต่อนักศึกษา

5. สำนักงานคณะกรรมการอุดมศึกษา ควรให้ความสำคัญกับการป้องกันการพนันในสถาบันอุดมศึกษาโดยมีคู่มือและแนวทางการดำเนินกิจการให้ชัดเจน

6. รัฐบาล ควรมีมาตรการปราบปรามการพนันที่ผิดกฏหมายให้เข้มข้น เพื่อตอกยํ้าว่าธุรกิจการพนันไม่ใช่ธุรกิจปกติ